Er is een verandering in mij gaande. Het begon heel subtiel, maar het wordt steeds zichtbaarder en tastbaarder. Ik twijfelde of ik over deze verandering een blog zou schrijven, het wordt dan toch wel erg persoonlijk. Maar ik denk dat het goed is om open te durven zijn. Zoals Brené Brown zo mooi de titel van één van haar boeken ‘de kracht van kwetsbaarheid’ heeft gegeven, wil ik ook in de kracht van mijn kwetsbaarheid gaan staan. En dat doe ik door een ervaring te delen van een festival waar ik recentelijk ben geweest. Een festival alleen voor vrouwen…
Ik denk al snel: wie is er nu geïnteresseerd in dat hele verhaal van mij?!
Alleen maar vrouwen…
Wat een bijzondere drie dagen heb ik daar mogen beleven. Dagen waarin ik mezelf mocht zijn, wild mocht dansen, hard mocht huilen, in de liefdevolle ogen mocht kijken van andere vrouwen en groots mocht glimlachen. Stilstaan bij de elementen; dag één was de dag van de heks (aarde), dag twee de dag van de draak (vuur) en dag drie de dag van de meermin (water).
Op de eerste dag kwamen we bij elkaar met alle vrouwen die op hetzelfde veld stonden met hun tentje. We deden gezamenlijk een meditatie en ik voelde hier al heel veel emoties opkomen. Het feit dat ik daar aanwezig was, met zoveel vrouwen, dat ik het mezelf gunde, dat ik het durfde, om in mijn uppie erheen te gaan, dat ik mijn hart ernaartoe was gevolgd… dat bracht me tijdens die meditatie tot tranen van dankbaarheid. En ik denk dat veel van de pijn van oordeel en afwijzing door christenen uit het verleden erg naar de oppervlakte kwam.
Een voornemen
Een week vóór het festival was ik in huis aan het opruimen. Ik zette een aantal boeken opzij om naar een boekenruilpunt te brengen. Eén van die boeken was Geliefde Ongelovige, een boek geschreven voor christelijke vrouwen die een partner hebben die niet gelooft. Ik had dat ooit gekocht, omdat ik verwachtte bemoediging en troost te vinden, omdat ik me soms als christen alleen kon voelen in mijn relatie met mijn ongelovige vriend. Het tegenovergestelde gebeurde: het boek drukte met de woorden ‘bewust ongehoorzaam aan God een relatie aangaan met een ongelovige man’ een pijnlijke stempel op mijn hart. Want dat was wat ik had gedaan, niet waar?!
Tijdens die opruimwoede (waarin veel boeken van mijn plank verdwenen) bleef dit ene boek hangen. Ineens kwam het idee in me op om het boek op het festival te gaan verbranden. Om op een fysieke manier de mentale ballast van het oordeel en de afwijzing die ik -niet alleen in dit boek, maar ook heel regelmatig in christelijke kringen- tegenkwam los te laten. Ik had nog geen idee hoe ik dat zou gaan doen, maar dat boek ging hoe dan ook mee in mijn tas.
Puzzelstukjes
Bij het avondeten op de eerste dag zat ik aan tafel met een vrouw die, net als ik, ook voor het eerst op dit festival was én die ook uit de christelijke hoek komt en voelde dat dit niet meer passend was voor haar. Ik vertelde hoe ik steeds meer de christelijke dogma’s aan het loslaten ben, en wat een pijn en verdriet ik heb gehad vanwege het hele gedoe rondom ‘seks voor het huwelijk’ en ‘ongelijk span’ (een relatie hebben met iemand die niet gelooft). Ik vertelde over het boek dat ik wilde verbranden. Ze was erg geraakt en zei: “wist je dat ik hierom gevraagd heb?” Toen kwamen er bij mij veel tranen omhoog, omdat het blijkbaar zo mocht zijn dat wij elkaar daar tegen waren gekomen. Ze had gevraagd om mensen te ontmoeten die in een soortgelijk proces zitten. Ook zij huilde, en het was een bijzonder moment van verbinding.
De volgende dag deed ik verschillende workshops, van yin yoga en een sessie over twijfel en vertrouwen tot vrij/intuïtief/ecstatisch dansen. Gedurende het festival was ik wel telkens heel erg zoekend naar een persoon en/of moment om mijn boek te verbranden. Ik wilde het namelijk niet alleen doen. De vrouw van dag één kwam ik niet meer tegen. Ik wilde haar vragen of ze met me mee wilde. Verschillende andere ingangen/mogelijkheden werden telkens geblokkeerd (ofwel door mijzelf, door onzekerheid, ofwel doordat de ander onbereikbaar was). Langzaamaan werd ik steeds ‘wanhopiger’ naarmate het weekend vorderde.
Dansen en tranen
Tijdens de dansworkshop op dag twee ging er vóór het dansen nog een heel proces aan vooraf, waarbij de workshopgeefster het had over de concurrentie die vrouwen vaak onderling voelen, over onzekerheid en gevoelens het niet waard te zijn. Er was zoveel herkenning, en weer die tranen. Toen mochten we tegenover een vrouw gaan staan en elkaar met je ogen veel liefde toewensen. Heel lang keken we in elkaars ogen, beiden huilend. Toen mochten we vanuit ‘sisterhood’ een belofte aan elkaar doen. Ze beloofde mij: “ik zal je nooit zoveel pijn doen als dat je jezelf hebt gedaan.” Wow. Ik kan er nog niet helemaal bij wat dit allemaal betekent, maar er zit heel veel in. Zelfveroordeling en een ingebeeld oordeel van God? Het perfectionistische en veeleisende stemmetje dat op allerlei gebieden de kop nog wel op kan steken…
Richting het einde (na héél veel heerlijk vrij dansen) vormden we groepjes van vier en mocht je om de beurt in het midden staan. De andere drie vertelden wat ze in je ogen zagen. Een oudere vrouw in mijn groepje zag de zee in mijn ogen. Ze zag dat ik daar zelf in kan verdrinken, maar dat het tegelijkertijd heel krachtig en mooi is. Een andere vrouw zei dat ze de moed en kracht zag om mijn proces aan te gaan, het niet uit de weg te gaan.
Ik vroeg de oudere vrouw of ik aan het eind wat aan haar mocht vragen, ze had namelijk aan het begin van de workshop aangegeven open te staan voor een gesprek. Dat vond ze goed en ik wilde haar dan vragen met me mee te gaan om het boek te verbranden. Toen ik haar aan het eind wilde aanspreken, was ze echter al vertrokken.
De drempel over
Ondertussen werd mijn onrust steeds groter, want ik had nog steeds dat boek in mijn tas zitten. De ‘opties’ die ik had leken steeds geblokkeerd te worden. Na wat gezworven te hebben van en naar verschillende veldjes, besloot ik naar Lynne* te gaan, ook al lag de drempel wel hoog. Zij was tijdens het hele festival beschikbaar voor een gesprek als je het ergens moeilijk mee had.
Ze nam direct de tijd naar me te luisteren. We gingen apart zitten en ik deed mijn verhaal. Ik liet het boek zien, huilde veel en liet weten wat ik ermee wilde. Ze keek me zo liefdevol aan en ik zag in haar gezicht hoe erg ze het vond dat ik zo veroordeeld ben geweest. “Wat doet dat met je hart als je zoiets leest?!” zei ze nadat ik vertelde over het ‘bewust ongehoorzaam aan God in het huwelijk treden met een ongelovige man’.
Het Mysterieveld
Ze ging met me mee naar het mysterieveld, waar altijd een vuur brandt tijdens het gehele fesitval. Daar waren twee vrouwen aanwezig die op dat moment het vuur brandende hielden. Lynne zei dat het twee vrouwen zijn die gegrond zijn in heel veel liefde. Ze vertelde aan hen kort het verhaal, waarbij mijn tranen maar bleven stromen. Toen stelden ze voor met zijn vieren in een cirkel te gaan staan.
“Datgene wat je in de ogen van de ander ziet, is een spiegel van wat ook in jouzelf aanwezig is.”
We deden onze ogen dicht en de vrouw links van mij (Joy) zag een hart met vleugels. Jezus was er ook bij, voelden ze. En Sarah zag een engel (Michael) met een zwaard. Als ik het me goed herinner (door de emoties is niet alles helemaal helder meer) zei ze dat hij kwam om de waarheid te onderscheiden en weg te snijden wat niet meer dient. Ik deed mijn ogen open en Lynne zei dat ik in hun liefdevolle ogen mocht kijken. En ik zag daar zó veel liefde. Onbeschrijflijk. Ik ging nog harder huilen, het kwam er echt met horten en stoten uit. Op een gegeven moment zei ik ook: “ik kan het haast niet aan!” Het was zo overweldigend. Ze bleven me liefdevol aankijken tot ik wat rustiger werd. Toen zei Joy dat ze het vuur wat aan zou wakkeren, want het was niet zo groot meer.
Spiegelen
Lynne stelde voor om samen het pad te bewandelen van het water, het vuur en de aarde. Deze ‘paden’ waren neergelegd op het veld, met stenen, takken, bloemen en schelpen. Het waterpad leidde tot een cirkel met allerlei schalen met water, het was heel aandachtig neergelegd allemaal. We stonden er stil, en ik kreeg ineens de neiging om water in mijn gezicht te doen. Ik vertelde dat, en ze zei “ga je gang, daar staat het voor!” Dus ik schepte water met mijn handen en liet dat over mijn gezicht gaan.
Een zee om in te verdrinken
Ik vertelde dat de oudere vrouw bij de dansworkshop had gezegd dat ze de zee in mijn ogen had gezien en dat ik daar zelf in leek te verdrinken. Lynne vroeg wat ik in háár ogen had gezien. Dat waren rust, wijsheid en heel veel liefde om uit te delen. Lynne zei vervolgens dat datgene wat je in de ogen van de ander ziet, een spiegel is van wat ook in jouzelf aanwezig is. Ook met die uitspraak kwamen er veel emoties naar boven. Toen zei ze: “mag ik ook wat doen met het water?” Ik vond het goed. Ze deed haar handen in het water en legde ze op mijn hoofd. Ze gaf me een zegen denk ik, maar ze zei niks hardop. Ik had mijn ogen dicht en het voelde heel fijn.
Vervolgens liepen we door naar de aarde, en aan het eind van dat pad was een soort tentje opgezet met een hoekje voor moeder aarde. Met schapenvelletjes en een bedje waar je heerlijk even kon ‘zijn’. Ik kreeg de neiging om te knielen voor het beeld van moeder aarde, dat gemaakt was van allerlei natuurlijke materialen. Ik volgde die impuls (bijzonder, want omdat ik een soort grens over was, was een groot deel van mijn gevoelens van schaamte weg). Toen moest ik weer meer huilen en liet de tranen op het gras vallen. Het was goed. Daarna liepen we via het pad van het vuur naar het midden toe, waar het vuur brandde.
Het vuurritueel
Daar stonden nu ook Marlize en Jenny, de twee ‘grootmoeders’ van het festival, die toevallig ook bij mij op het veld stonden met hun tent. Marlize zat zelfs in mijn kleine deelgroepje van vijf en Jenny had ik al even kort gesproken en vond ik een heel vriendelijk gezicht hebben. Zij kwamen de andere vrouwen overnemen om het vuur wakker te houden. Joy moest toen geloof ik gaan (of na het verbranden van het boek, ik weet het niet meer). De vrouwen waren allemaal in een cirkel gaan staan om het vuur heen, en Marlize speelde haar drum. Hier was een cirkel van vrouwen die mij met een spontaal ritueel hielpen oude pijn lost te laten!
Ik mocht het boek in het vuur doen wanneer ik daar klaar voor was. Ik sloot weer mijn ogen en hief mijn handen op naar boven, met het boek in mijn rechterhand. Er bleven maar tranen over mijn wangen stromen. Toen kwamen er woorden in me naar boven. Ik zei: “ik ben er klaar mee. Ik zeg gedag tegen al het oordeel en de afwijzing. En vanaf nu ga ik het pad van de liefde.” En toen ging het boek in het vuur.
Een nieuwe weg
Daarop zei Lynne dat ik ook een blok hout in het vuur mocht leggen dat stond voor het nieuwe pad dat ik nu wil gaan bewandelen. Ik mocht er mijn intenties in leggen. Ik hield het blok voor mijn hart en er gingen dingen door mijn hoofd als ‘het ontdekken van het vrouwelijke’, het spirituele, het sensuele en het onbekende. En het toestaan van mijn nieuwsgierigheid. Sarah zei dat het krachtiger werd als ik het hardop uitsprak, dus dat deed ik. Nadat het blok in het vuur lag moest ik ook ineens lachen en springen, een soort ontlading kwam over me heen.
Tegelijkertijd voelde het zowel heel veilig als heel ongemakkelijk, dit hele ritueel. Ze waren allemaal zó lief, glimlachend en bemoedigend. Alles kon en mocht, alles was welkom. Ik boog voor hen en zij bogen voor mij. Marlize bedankte me dat ik dit deed, omdat ik hiermee ook andere vrouwen bevrijdde. Dat het ook andere vrouwen helpt. Wat een prachtige manier om ernaar te kijken! Want ik voelde me toch ook wel constant een beetje bezwaard dat deze liefdevolle vrouwen zoveel tijd aan mij aan het besteden waren. Lynne zei dat ik nog even in het holletje van de draak naar het vuur kon kijken als ik dat wilde. Ze moest nu gaan en gaf me een warme knuffel. En ik mocht op ieder moment naar haar toekomen als ik dat nodig had.
Thee en chocolade
Ik heb me even lekker in het hol van de draak (waar een kleedje, een kussen en een lange groene drakenknuffel lagen) teruggetrokken, helemaal beschut door de struiken aan weerszijden en boven me. Op een gegeven moment voelde het goed, en wilde ik met de grootmoeders nog even praten en thee drinken. Marlize had thee en ik had chocolde dat ik heel graag met hen deelde. Marlize zei: “ja, we hebben tenslotte wat te vieren.” We praatten nog een beetje door over hoe zij bij dit festival terecht waren gekomen en het was fijn om gewoon in hun gezelschap te zijn. Ik wist dat ik de dansworkshop die ik om 19:30u graag wilde doen zou missen, maar dit ritueel was wat ik het hardst nodig had gehad. En dat was oké. Ik ging lekker lang douchen en daarna mijn tentje in. Moe maar voldaan en met een last die van mijn schouders af gevallen was.
De kracht van je verhaal delen
In de ochtendworkshop van de laatste dag koos ik voor iets rustigs. Mijn onrust bouwde tijdens het weekend op en culmineerde op de avond van de dag van de draak. Hoe toepasselijk! En daarna was er rust. Na een mooie workshop raakte ik wederom in gesprek met een paar vrouwen. Eén van hen zei dat ze mijn energie als heel licht ervoer. Ik vond het wel bijzonder om dit te horen. Vooral omdat ik me na het vuurritueel zoveel lichter voelde.
Ik deelde over de pijn en het oordeel waar ik binnen de christelijke wereld steeds tegenaan was gelopen. Ik vertelde kort wat mij naar het festival gebracht had en hoe het proces voor mijn gevoel was begonnen. Met een bepaalde nieuwsgierigheid, een bijzondere ervaring met ademtechnieken en de ontdekking van expressieve dans in mijn woonkamer. Ze bedankten me aan het eind voor mijn verhaal. Omdat het hen bemoedigde. Ik denk al snel: wie is er nu geinteresseerd in dat hele verhaal van mij?! Maar ze vonden er juist kracht in, dus het doet meer met de ander dan ik in eerste instantie denk.
Sluitingsceremonie
Aan het eind was er de sluitingsceremonie. Iedereen kreeg een instrument, en ik koos er één die het geluid van de zee maakt door allerlei kleine steentjes die erdoorheen glijden. Op de bovenkant was een prachtige schildering van de kop van een zeehond die uit het water stak onder de volle maan. Ik wist gelijk dat ik dát instrument wilde, het sprak tot me vanwege de zee die de oudere vrouw in mijn ogen had gezien. En het is een heel rustig instrument. Door een kleine kanteling ervan schuiven de steentjes naar de andere kant. Heel rustig en heel passend bij hoe ik me voelde. Er is veel gebeurd. Er mag nog veel gaan landen. Het leven is een proces waarmee we nooit helemaal klaar zullen zijn.
Met de lessen die ik tijdens dit festival opdeed, schrijf ik nu dit verhaal. In het geloof en het vertrouwen dat het anderen kan bemoedigen, troosten en helpen. Mocht dit zo zijn, dan zou ik het heel leuk vinden om van je te horen. Maar voel je vrij.
*Namen heb ik aangepast en zijn niet de werkelijke namen.
Nieuwsgierig over welk festival ik het nu heb? Klik hier!
Wow Babette, wat mooi om je ervaringen te lezen. Raakt me en maakt me blij dat Lorelei zoveel in je wakker heeft gemaakt en dat precies de juiste vrouwen verschenen om getuige te zijn van je boekverbranding. En dank dat je het deelt, want ja, je doet het niet alleen voor jezelf. Dank je wel en veel liefs, Hilde
Prachtig Babette, wat een cadeau aan jezelf ❤️
Over loslaten gesproken kwam ik dit tegen:
https://www.lerenloslaten.com/3-gratis-lessen/?fbclid=IwAR3iYb2uyn5QZ3fozV77Sl4Qyb2Ce2QwC5KqY3GIVu5tSdElGSJXrcbPe84
ik weet niet of het wat is maar misschien kun je er iets van gebruiken